Μπρίζας Στέργιος, MD
Νευροχειρουργός
Επιστημονικά Υπεύθυνος Νευροχειρουργικού Τμήματος ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Κατάγματα. Τα κατάγματα της θωρακοοσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης αποτελούν ολοένα και αυξανόμενη σε συχνότητα πάθηση αλλά ταυτόχρονα και πλήρως αντιμετωπίσιμη.
Η πλειονότητά τους αφορά τα συμπιεστικά κατάγματα τα οποία συμβαίνουν στο σώμα του σπονδύλου σε ασθενείς άνω των 50 ετών (μετά από μικρή πτώση ή την ανασήκωση μετρίου βάρους)και οφείλονται σε προϋπάρχουσα πάθηση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση της ανθεκτικότητας των σπονδύλων. Η κατηγορία αυτών των καταγμάτων στην πλειονότητά τους δεν επηρεάζουν την σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης και συμβαίνουν σε ασθενής με οστεοπόρωση (πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής), σε ποσοστό άνω του 90%, αλλά ορισμένες φορές οφείλονται σε κακοήθειες όπως μεταστάσεις, πολλαπλούν μυέλωμα κ.α.
Ο έντονος πόνος ο οποίος επιδεινώνεται με την κίνηση του σώματος και η απουσία νευρολογικού ελλείμματος αποτελούν την χαρακτηριστική κλινική εικόνα που σε συνδυασμό με τον κατάλληλο απεικονιστικό έλεγχο θέτουν την διάγνωση.
Συνήθως παρατηρούνται στην κατώτερη θωρακική και ανώτερη οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και η αντιμετώπισή τους είναι αρκετά απλή. Δεν χρειάζεται πλέον η διενέργεια μεγάλων και πολύπλοκων επεμβάσεων (σπονδυλοδεσία), οι οποίες έχουν μεγάλο ποσοστό επιπλοκών ιδίως σε ηλικιωμένους ασθενείς. Επιπλέον, αποφεύγεται η μακρόχρονη παραμονή των ασθενών στο κρεβάτι και δεν χρειάζεται η εφαρμογή κηδεμόνων της σπονδυλικής στήλης (ζώνες, νάρθηκεςκλπ).
Κυφοπλαστική για την αντιμετώπιση κατάγματος οσφυϊκού σπονδύλου
Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών γίνεται με την διαδερμική (χωρίς τομή) ανάταξη του κατάγματος (κυφοπλαστική ή σπονδυλοπλαστική), η οποία έχει ως στόχο την πλήρη ανακούφιση από τον πόνο και την άμεση κινητοποίηση του ασθενούς εντός 12ώρου, καθόσον επιστρέφουν στην οικία τους και στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Το όφελος για τον ασθενή είναι πολλαπλό καθόσον απαλλάσσεται άμεσα και πλήρως από τον πόνο αλλά ταυτόχρονα γίνεται ανάταξη του ύψους του σπονδύλου και της κύφωσης που θα οδηγήσουν σε μεταγενέστερα προβλήματα.
Όγκοι σπονδυλικής στήλης. Οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης εμφανίζονται ολοένα και περισσότερο, αφορούν δύο κυρίως κατηγορίες α). Οι μεταστατικοί όγκοι δηλαδή οι όγκοι που προέρχονται από άλλα όργανα όπως μαστό, προστάτης κ.α. και εντοπίζονται ως μονήρη εστία και β) οι αιματολογικές κακοήθειες όπως το πολλαπλόν μυέλωμα που μπορεί να προσβάλει περισσότερους σπονδύλους.
Σύνηθες είναι η εντόπιση στην σπονδυλική στήλη να αποτελεί και την μοναδική εντόπιση της κακοήθειας έτσι ώστε να είναι απαραίτητο η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης.
Η κλινική εικόνα είναι χαρακτηριστική με βύθιο συνεχή πόνο που επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου και όταν δεν αντιμετωπιστεί υπάρχει επέκταση της νόσου εντός του σπονδυλικού σωλήνα με τελικό αποτέλεσμα την παράλυση του ασθενούς.
Η τεχνική της κυφοπλαστικής ή σπονδυλοπλαστικήςεφαρμόζεται και σε κακοήθειες κυρίως για δύο λόγους α) την έγκαιρη διάγνωση, στέλνοντας δείγμα για ιστοπαθολογική εξέτασηβ) την θεραπεία του συγκεκριμένου σπονδύλου, εφόσον η θερμοκρασία που αναπτύσσεται στον σπόνδυλο από το οστικό τσιμέντο καταστρέφει την κακοήθεια και γ) ενισχύει τον σπόνδυλο και τον προστατεύει από ενδεχόμενο κάταγμα.
Κυφοπλαστική για την αντιμετώπιση μεταστατικού όγκου (μαστού) στον Θ5 σπόνδυλο
Η νοσηλεία του ασθενούς δεν ξεπερνάει τις 24 ώρες και επιστρέφει στην οικία του περιπατητικός με πλήρη ανακούφιση από τον πόνο. Το πόρισμα της ιστοπαθολογικής εξέτασης θα καθορίσει τη περαιτέρω θεραπεία της πάθησης.
Ραδιοσυχνότητες. Η νεότερη τεχνική που εφαρμόζεται σε μεταστατικούς όγκους της σπονδυλικής στήλης γίνεται με διαδερμική τεχνική εισάγοντας μία ειδική βελόνη εντός του σπονδύλου και γίνεται καταστροφή του όγκου με ραδιοσυχνότητες (radiofrequency ablation).
Αντιμετώπιση μεταστατικού όγκου (μαστού) με ραδιοσυχνότητες (radiofrequency ablation)
Με την τεχνική των ραδιοσυχνοτήτων αναπτύσεται συγκεκριμένη θερμοκρασία εντός του σπονδυλικού σώματος για ορισμένο χρονικό διάστημα με τελικό αποτέλεσμα την καταστροφή του όγκου.
Διαδερμική τεχνική με ραδιοσυχνότητες
Εφόσον γίνει αντιμετώπιση του όγκου με ραδιοσυχνότητες δεν χρειάζεται να γίνεται ακτινοθεραπεία στην περιοχή του σπονδύλου. Διενεργείται τακτικός περιοδικός έλεγχος του ασθενούς και αποφασίζεται η περαιτέρω θεραπεία για την πρωτοπαθή νόσο.
Η νευροχειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών σε πολλές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης (κατάγματα και κακοήθειες) έχει αλλάξει ριζικά, δύνοντας την δυνατότητα με διαδερμικές τεχνικές ( χωρίς τομή δέρματος) την πλήρη ανακούφιση του πόνου. Ταυτόχρονα δίνει την δυνατότητα της έγκαιρης διάγνωσης που είναι ζωτικής σημασίας για τους ασθενείς που πάσχουν από κακοήθεια.