Σε συνεργασία µε τον Χειρουργό Ουρολόγο ΚΩΝΣΤΑΝΤIΝΟ Ε. ΕΥΣΤΑΘIΟΥ M.D., FEDU, PhD, ∆ιδάκτορας Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας • kosefst@gmail.com
Η υπερλειτουργική κύστη είναι µία πολύ συχνή κατάσταση που αφορά µέχρι και το 20% του πληθυσµού, επηρεάζοντας σηµαντικά την ποιότητα ζωής.
Το κύριο σύµπτωµα είναι η επιτακτικότητα, η ξαφνική δηλαδή έντονη επιθυµία για ούρηση που ο ασθενής δεν µπορεί να αναστείλει εύκολα και πρέπει συνήθως να τρέξει προς την τουαλέτα.
Φυσιολογικά η ουροδόχος κύστη συσπάται µόνο όταν θέλουµε να ουρήσουµε για να την αδειάσουµε. Στα διαστήµατα µεταξύ των ουρήσεων η κύστη δουλεύει σαν δεξαµενή αποθήκευσης και ο µυς της, που λέγεται εξωστήρας είναι σε ηρεµία. Αν η κύστη όµως συσπάται στα µεσοδιαστήµατα χωρίς τη θέλησή µας, τότε µιλάµε για υπερλειτουργικό εξωστήρα.
Συµπτώµατα
Επιτακτικότητα: είναι το κυρίαρχο σύµπτωµα. Ο ασθενής έχει συχνά µία έντονη, ξαφνική επιθυµία για ούρηση που δεν µπορεί να αναστείλει. Πρέπει να τρέξει προς την τουαλέτα. Στο 1/3 των ασθενών, υπάρχει και συνοδός ακράτεια όταν δεν προλαβαίνουν να φθάσουν στην τουαλέτα.
Συχνουρία: Συνήθως ο ασθενής που έχει υπερλειτουργική κύστη αναφέρει ότι πηγαίνει συχνά στην τουαλέτα. Φυσιολογικά ο άνθρωπος ουρεί µέχρι 7-8 φορές το 24ωρο, ενώ στην υπερλειτουργική κύστη µπορεί να πηγαίνει µέχρι και 20 φορές τη µέρα ουρώντας µικρότερους όγκους ούρων! Αυτό µπορεί να διαπιστωθεί εύκολα µε τη συµπλήρωση ενός ηµερολογίου ούρησης όπου ο ασθενής γράφει τις ώρες και τις ποσότητες που ουρεί .
Νυκτουρία: Ο ασθενής µπορεί να σηκώνεται για να ουρήσει κατά τη διάρκεια της νύκτας. Αυτό όµως µπορεί να οφείλεται και σε άλλους λόγους (Άπνοια στον ύπνο ,νυκτερινή πολυουρία κτλ). Το ηµερολόγιο ούρησης είναι πολύ βοηθητικό.
Αιτία
Η υπερλειτουργική κύστη είναι συχνή στα παιδιά, στις γυναίκες µέσης ηλικίας και στους ηλικιωµένους. Συνήθως η αιτία είναι άγνωστη γι’αυτό και ονοµάζεται ιδιοπαθής υπερλειτουργική κύστη. Σε ηλικίες πάνω των 60 ετών είναι συχνότερη στους άνδρες. Σε αυτές τις ηλικίες συνήθως είναι συνοδό σύµπτωµα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Όταν υπάρχει νευρολογικό ιστορικό, ονοµάζεται νευρογενής υπερλειτουργική κύστη. Πριν µπει η τελική διάγνωση, πρέπει να αποκλειστούν από τον ουρολόγο άλλες παθήσεις που µπορούν να προκαλούν επιτακτικότητα και συχνουρία, όπως ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, η ουρολοίµωξη, οι πέτρες της κύστης κ.α.
Θεραπεία
Θα συζητήσετε µε το γιατρό σας τις επιλογές. Αρχικά συντηρητικά χρειάζονται µεταβολές των συνηθειών σας, περιορισµός για παράδειγµα του καφέ και τσαγιού που δουλεύουν ερεθιστικά και περιορισµός των υγρών πριν τον ύπνο.
Ροφήµατα που ερεθίζουν την κύστη είναι: Τσάι, Καφές, Αναψυκτικά, Αλκοόλ
Φαρµακευτικά υπάρχουν νεότερα σκευάσµατα που είναι αποτελεσµατικά στους περισσότερους ασθενείς.
Σήµερα ειδικά έχουµε περισσότερες επιλογές και φάρµακα που έχουν σηµαντικά λιγότερες ανεπιθύµητες ενέργειες. Η θεραπεία προσαρµόζεται ανάλογα µε τη βαρύτητα και την επιθυµία του ασθενούς.