Πολλές και συχνά αξεπέραστες είναι οι δυσκολίες για την εξαγωγή επώνυμου πιστοποιημένου ελληνικού ελαιολάδου, όπως εξηγούν στην «ΥΧ» οι κ.κ. Φώτης Σουσαλής, γενικός διευθυντής της Τerra Creta, και ο Δημήτρης Πολυμενάκος, ιδιοκτήτης της εταιρείας «Μαξούλι» από το Γύθειο Λακωνίας, που παράγει και εξάγει συσκευασμένο, αλλά και χύμα ελαιόλαδο.
«Το 2% της παγκόσμιας αγοράς»
«Μπορεί εδώ στην Ελλάδα να θεωρούμε ότι παράγουμε το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο, όμως μάλλον οι καταναλωτές των άλλων χωρών έχουν διαφορετική άποψη. Αλλιώς δεν εξηγείται ότι το ελληνικό τυποποιημένο ελαιόλαδο καταλαμβάνει μόνο το 2% της παγκόσμιας αγοράς», τονίζει ο κ. Φώτης Σουσαλής, γενικός διευθυντής της Τerra Creta.
Φυσικά, εκτός από τους μύθους που αγαπάμε να διατηρούμε, υπάρχει εξήγηση γι’ αυτό που συμβαίνει, όσον αφορά το ελληνικό ελαιόλαδο. «Η εξαγωγή του επώνυμου ελαιολάδου δεν είναι καθόλου απλή δουλειά και η Ελλάδα έχει μείνει πολλά χρόνια πίσω ως προς την προώθηση του ελαιολάδου της», εξηγεί ο κ. Σουσαλής. Όμως, αν λέγαμε ότι από τη χώρα λείπει το καλό μάρκετινγκ, φαίνεται ότι με τα χρόνια και στο επίπεδο της πρωτογενούς παραγωγής το ελληνικό λάδι έμεινε πίσω. «Τα υπόλοιπα ελαιοπαραγωγά κράτη αναβαθμίζονται συνεχώς στο επίπεδο της πρωτογενούς παραγωγής και έχουν φτάσει να παράγουν πλέον εξαιρετικά έξτρα παρθένα ελαιόλαδα. Ποιοτικά η Ελλάδα έχει μεν καλό ελαιόλαδο, αλλά θα λέγαμε ότι τώρα είμαστε καλοί στο επίπεδο του μέσου όρου».
Ειδικά οι Ιταλοί έχουν εξειδικευτεί ιδιαίτερα στα premium έξτρα παρθένα ελαιόλαδα, προϊόντα που μάλιστα περιέχουν 100% ιταλικό ελαιόλαδο. «Είναι χαρακτηριστικό ότι εμείς ως Έλληνες στέλνουμε ελαιόλαδα σε διαγωνισμούς, αλλά δεν παίρνουμε τα ανάλογα βραβεία. Αυτό δείχνει ότι δεν έχουμε σαφή εικόνα των προϊόντων που παράγουμε και της ποιότητάς τους», αναφέρει ο κ. Σουσαλής.
Το θέμα της τιμής επίσης (σ.σ. το ελληνικό ελαιόλαδο είναι ακριβότερο) δημιουργεί πρόβλημα, όσον αφορά τη διείσδυση του ελληνικού ελαιολάδου στις νέες αγορές, όπως η Κίνα και η Ινδία, όπου σαφές κριτήριο επιλογής για τον καταναλωτή, που έτσι και αλλιώς δεν γνωρίζει το προϊόν, είναι η τιμή. «Στις ευρωπαϊκές αγορές το ελληνικό ελαιόλαδο πάει καλύτερα», λέει ο γενικός διευθυντής της Τerra Creta, προσθέτοντας ότι η ελληνική γαστρονομία θα μπορούσε να παίξει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο, όσον αφορά τη φήμη και, φυσικά, τη διάδοση όχι μόνο του ελαιολάδου, αλλά και των άλλων ελληνικών αγροτικών προϊόντων.
Το πιο δύσκολο για όποιον θέλει να πραγματοποιήσει εξαγωγές ελληνικού συσκευασμένου ελαιολάδου είναι να πειστούν οι καταναλωτές των άλλων χωρών ότι το ελληνικό ελαιόλαδο είναι καλής ποιότητας και αξίζει να το ζητάνε. Να χτίσεις, δηλαδή, το brand name της χώρας.
Η τυποποίηση συνεπάγεται με αναγνωσιμότητα
«Το τυποποιημένο είναι η μοναδική λύση για την επόμενη ημέρα του ελληνικού ελαιολάδου. Με το τυποποιημένο γίνεσαι αναγνωρίσιμος. Η ετικέτα είναι δύναμη, ο καταναλωτής σε αναζητά, αλλιώς ο πελάτης σήμερα μπορεί να πάρει λάδι από σένα και την επόμενη χρονιά από την Τυνησία», λέει στην «ΥΧ» ο Δημήτρης Πολυμενάκος.
Η δική του κάθετη επιχείρηση (ελαιώνας, ελαιοτριβείο, τυποποίηση) είναι κατά 95% εξαγωγική. Το τυποποιημένο ελαιόλαδο, αυτήν τη στιγμή, αποτελεί το 40% των εξαγωγών της εταιρείας, αλλά ο στόχος είναι να αυξηθεί όλο και περισσότερο.
Για τον επιχειρηματία, ένα από τα βασικότερα θέματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες εξαγωγείς ελαιολάδου είναι η έλλειψη ελέγχων. «Εγώ πουλάω έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, που έχει συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Ένας άλλος πουλάει παρθένο ελαιόλαδο, αλλά ισχυρίζεται ότι είναι ‘‘έξτρα παρθένο’’, αφού κανείς δεν τον ελέγχει, σε τιμή φυσικά 30% χαμηλότερη από τη δική μου. Ο πελάτης θα δει την τιμή και θα τον προτιμήσει. Και αν ποτέ τον πιάσουν, απλώς θα αλλάξει ετικέτα και θα συνεχίσει τη δουλειά του. Εγώ, όμως, θα έχω χάσει τον πελάτη», λέει ο κ. Πολυμενάκος.
Πιστοποιήσεις ποιότητας
«Οι πιστοποιήσεις ποιότητας στην Ελλάδα είναι απλώς μια γραφειοκρατική διαδικασία χωρίς ουσία», προσθέτει. «Σου αφαιρούν την πιστοποίηση για ένα κόμμα και υπάρχουν μονάδες που έχουν την ίδια πιστοποίηση με μένα και μέσα τρέχουν ποντίκια».
Το να τοποθετήσεις το ελαιόλαδό σου στο ράφι ίσως τελικά και να μην είναι και τόσο δύσκολο. Το να παραμείνει όμως εκεί το δικό σου προϊόν και να κατοχυρώσει μια θέση στην αγορά, επιβιώνοντας στον ανταγωνισμό, είναι πολύ δύσκολο. «Αν τοποθετήσεις το προϊόν σου στο ράφι, δεν σημαίνει ότι θα έρθει μετά ένα χέρι ως διά μαγείας και θα το αγοράσει. Πρέπει να κάνεις πολλά ακόμα», εξηγεί ο επιχειρηματίας. «Πηγαίνεις σε μια έκθεση στο εξωτερικό και βλέπεις 100 ελληνικές ετικέτες. Την επόμενη χρονιά, έχουν εξαφανιστεί οι 80. Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλά ελαιοτριβεία και πολλές μικρές εταιρείες τυποποίησης ελαιολάδου, γιατί υπάρχει η εντύπωση ότι είναι εύκολο να πουλήσεις ελληνικό ελαιόλαδο. Όμως, δεν έχουν δυνατότητες εξαγωγικού μάρκετινγκ και, φυσικά, υπάρχει αδυναμία ρευστότητας», καταλήγει.
Πηγή: Τάνια Γεωργιοπούλο