Αναλυτικά, κατά την διάρκεια της ομιλίας του ο υπουργός ανέφερε τα εξής:
Εμείς όταν μιλάμε για αγροτική παραγωγή έχουμε στο μυαλό μας μια σκέψη. Αυτή που θέλει τους αγρότες ως παραγωγούς πλούτου και ως εγγυητές της συνοχής της υπαίθρου. Αυτό σημαίνει για μας δίκαιη ανάπτυξη στον αγροτικό χώρο. Πέρα λοιπόν από την αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων επιβίωσης των μικρομεσαίων αγροτών τα οποία προσπαθούμε με κάθε τρόπο να επιλύουμε, στόχοι και μέσα για μας είναι:
1. Η ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού
Για τους νέους αγρότες, (όπου οι προκαταβολές 70%, κατεβλήθησαν στους αρχικούς δικαιούχους σε χρόνο ρεκόρ). Στο πρόγραμμα θα ενταχθεί και η πλειοψηφία όσων έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και έχουν τις προϋποθέσεις. Έχουμε τους πόρους… Θα εξασφαλίσουμε κι άλλους από υπερδεσμεύσεις
Θα ξεπεράσουν τις 13.000-14.000 οι αγρότες που θα ενταχθούν.
Στα υπόλοιπα επί μέρους προγράμματα του ΠΑΑ θα προβλεφθεί επίσης ενισχυμένη μοριοδότηση των ενδιαφερόμενων νέων αγροτών, ώστε να έχουν δυναμική προτεραιότητα στις επενδυτικές τους προσπάθειες. Κληρονομήσαμε στρεβλώσεις και αδικίες εις βάρος των νέων αγροτών που προέκυψαν από τον τρόπο κατανομής των ιστορικών δικαιωμάτων τους, στη διαπραγμάτευση της νέας ΚΑΠ που έκανε η συγκυβέρνηση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ το 2013 και το 2014. Δώσαμε μάχες για την επανάκτηση των δικαιωμάτων των 2.800 νέων αγροτών της Κρήτης. Με τη λύση που πήραμε, περίπου 2.000 θα επανακτήσουν το 2017 δικαιώματα με αξία που θα προσεγγίζει την περιφερειακή μοναδιαία αξία του έτους 2019. Δεν είναι η λύση που θέλαμε, είναι όμως αυτή που μπορούσαμε να δώσουμε, εντός κοινοτικού πλαισίου ώστε να μην θέσουμε σε κίνδυνο το σύνολο των ενισχύσεων. Για να εξασφαλίσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, την ανταγωνιστικότητα της αγροτικής οικονομίας, τη δικαιότερη κατανομή της προστιθέμενης αξίας και το αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο για τους αγρότες, δώσαμε προτεραιότητα στην δημιουργία βάση νέων συνεργατικών σχημάτων.
Συνεταιρισμοί – Οργανώσεις παραγωγών – Ομάδες παραγωγών – ΚΟΙΝΣΕΠ.
Ταυτόχρονα για να αποφευχθούν τα φαινόμενα του παρελθόντος με κακοδιαχειρίσεις και συσσώρευση χρεών, διασφαλίσαμε οι φορείς αυτοί να συγκροτούνται ¨από τα κάτω¨, με την θέληση και πρωτοβουλία των μελών να ασκούν δημοκρατικό έλεγχο στην οργάνωσή τους και στις αποφάσεις τους. Επιτρέψτε μου να επιμείνω στο θέμα, γιατί όλοι ξέρουμε τι έχει συμβεί στο παρελθόν και κυρίως πότε. Ας μην κρυβόμαστε. Όλοι και κυρίως εσείς εδώ στην Κρήτη ξέρετε τι απέγιναν οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών – κολοσσοί. Και ξέρετε και τους λόγους. Και τους υπεύθυνους. Και φαντάζομαι να γνωρίζετε επί ποιων κυβερνήσεων κατέρρευσαν, καταστρέφοντας την συλλογική παραγωγική βάση, φεσώνοντας ότι εκινείτο, δημιουργώντας άλλοθι απαιτήσεων από Ευρωπαϊκά όργανα για ανακτήσεις ποσών από ανθρώπους – παραγωγούς που ούτε κατ΄ ελάχιστο ευθύνονταν. Και το πιο σημαντικό καταρράκωσαν κάθε ιδέα και πρακτική συλλογικότητας αποδυναμώνοντας τις παραγωγικές μας δυνατότητες. Ποιος ευθύνεται γιατί σήμερα δεν υπάρχει καμία δυνατότητα παρέμβασης στο θησαυρό της Κρήτης, το λάδι. Μερικοί δε από τους ίδιους έχουν το θράσος να πρωταγωνιστούν και σήμερα σε ακραίες διαμαρτυρίες και να διεκδικούν και πάλι ρόλους. Η κυβέρνησή μας θα σώσει οτιδήποτε κι αν σώζεται Γι αυτό φέραμε νέο θεσμικό πλαίσιο. Ακριβώς γι αυτό αναγνωρίζουμε, στηρίζουμε και χρηματοδοτούμε μέσω επιχειρησιακών σχεδίων, συνεταιρισμούς – ομάδες και οργανώσεις παραγωγών που έχουν υπαρκτή υπόσταση και νομιμοποιείται από την δημοκρατική τους οργάνωση και λειτουργία. Υπάρχουν πολλές τέτοιες οργανώσεις, πολλοί πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί και εδώ στην περιοχή σας, νέοι άνθρωποι ως επικεφαλείς και είμαστε σίγουροι ότι θα δημιουργηθούν κι άλλες.
Προχωρούμε στην ανάδειξη της ποιότητας των Ελληνικών προσόντων και στη συγκροτημένη δημιουργία εθνικής και τοπικής επισήμανσης της ποιότητας αυτής.
Μιλάμε για την εκπόνηση ενός Εθνικού Συστήματος Πιστοποιημένης Ποιότητας γεωργικών προϊόντων που να αναγνωρίζεται διεθνώς, ώστε μαζί με εμπορικού χαρακτήρα επισημάνσεις να αποτελέσει διαβατήριο για τις διεθνείς αγορές.
Προχωρούμε στον έλεγχο και εξορθολογισμό λειτουργίας της αγοράς αγροτικών προϊόντων και στην προστασία του καταναλωτή.
Άρχισε χθες η συζήτησης στη Βουλή του νομοσχεδίου που καθιστά υποχρεωτική την αναγραφή προέλευσης στο γάλα και το κρέας. Η διάταξη αυτή είναι ένα πρώτο βήμα για την καταπολέμηση του φαινομένου των ελληνοποιήσεων και της μαύρης διακίνησης στον αγροτικό χώρο. Επίσης ρυθμίζονται με το ίδιο νομοσχέδιο και θέματα που αφορούν στις καθυστερήσεις πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές των αγροτών για νωπά και ευαλλοίωτα προϊόντα. Έχουμε φτάσει μέχρι του σημείου τρόφιμα ανάλωσης 7 και 10 ημερών να πληρώνονται με επιταγές 7 και 10 μηνών ή ακόμη και με ανοικτές τις ημερομηνίες λήξης. Είναι αδιανόητο σε μια ώρα που ο αγροτικός χώρος στερείται ρευστότητας να μετατρέπεται σε πιστωτή των πολυκαταστημάτων και των εμπόρων του χώρου. Υλοποιούμε συγκεκριμένα μέτρα και δράσεις, ενάντια στην παράνομη διακίνηση αγροτικών προϊόντων, παράνομων ελληνοποιήσεων, παράνομων εισαγωγών, εναρμονισμένων πρακτικών σε κάθε κλάδο και τομέα. Ξεκαθαρίζουμε προς κάθε κατεύθυνση, ότι οι έλεγχοι, η αποκάλυψη παρανομιών θα ενταθούν με απτά αποτελέσματα.
Σ αυτά θα βοηθήσουν ακόμη περισσότερο:
-Η άμεση έκδοση του ηλεκτρονικού τιμολόγιου
-Η εγκατάσταση scanner στα τελωνεία.
-Και κυρίως η δημιουργία μιας αυτόνομα λειτουργούσας υπηρεσίας ελέγχων, σε όλα τα επίπεδα και κυρίως στις πύλες εισόδου- εξόδου των προϊόντων (λιμάνια – τελωνεία – παράνομες αγορές).
Ενισχύουμε την εμπορία γεωργικών προϊόντων, με στόχο την μεγιστοποίηση των εξαγωγών και την διαχείριση των δικτύων διανομής Ήδη οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών ξεπέρασαν το 25%.
Η λειτουργία εξειδικευμένου Τμήματος Προώθησης Εξαγωγών αγροτικών προϊόντων και τροφίμων είναι στις άμεσες στοχεύσεις της κυβέρνησης.
Προχωρούμε στην ανάπτυξη στοχευμένων κλαδικών σχεδίων και επενδύσεων διαφοροποίησης αγροτικής παραγωγής.
Έχουν προχωρήσει η ετοιμάζονται, μέτρα για σημειακές επενδύσεις ικανού μεγέθους, όπως:
- Στα Αρωματικά και Φαρμακευτικά φυτά. Σημαντική η πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη για τη σύνταξη σχετικής μελέτης. Θα συνεργαστούμε.
- Την δημιουργία Θερμοκηπιακών μονάδων με ένταξη στον αναπτυξιακό νόμο επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα άνω των 500 χιλ. €
Ταυτόχρονα έχουμε αρχίσει την επεξεργασία και άλλων στρατηγικών σχεδίων κλαδικού ενδιαφέροντος σε προϊόντα διασφάλισης και εθνικής επάρκειας αλλά και με ιδιαίτερη εξωστρεφή δυναμική. Στην Κρήτη δραστηριοποιούνται διεθνώς αναγνωρισμένοι Ακαδημαϊκοί και Ερευνητικοί φορείς στην αιχμή της έρευνας. Επίσης, υπάρχουν σημαντικές υποδομές και το κυριότερο, αξιόλογο επιστημονικό προσωπικό με σημαντικές συνεργασίες τόσο σε Εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η πρόκληση της εποχής μας είναι η ανάπτυξη καινοτόμων στρατηγικών για τον αγροτοδιατροφικό τομέα της Κρήτης, μέσω της διασύνδεσης – συνεργασίας – σύμπραξης όλων των παραγωγικών, εκπαιδευτικών και ερευνητικών φορέων που δραστηριοποιούνται στο νησί. Η ενίσχυση συνεργειών και συμμετοχή σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε Περιφερειακό και Ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελούν ενέργειες προτεραιότητας που μπορούν να ενισχύονται από αντίστοιχα προγράμματα αξιοποιώντας και νέο επιστημονικό δυναμικό που αναζητά την τύχη του ανά τον κόσμο.
Ταυτόχρονα διερευνούμε αποφασιστικά τις δυνατότητες και λύσεις σε συζήτηση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για διάφορες εναλλακτικές λύσεις των ενισχύσεων στην παραγωγή, όπως:
- άμεσης αναθεώρησης του συστήματος κατανομής των δικαιωμάτων
- άμεσης σύγκλισης (μέσα στον ίδιο κλάδο παραγωγής)
Γιατί, δεν μπορεί αυτή η Κυβέρνηση να συνεχίσει να πριμοδοτεί ‘’δήθεν παραγωγούς’’, όπως έπραξαν με πολιτικές τους επιλογές κυβερνήσεις του παρελθόντος που έχουν ονοματεπώνυμο και πρόσημο, σε βάρος των πραγματικών και κυρίως νέων παραγωγών. Όλα τα παραπάνω σημεία διαρθρωμένα σε ένα μεσοπρόθεσμο εθνικό σχέδιο που σύντομα όλοι θα κληθούν να καταθέσουν τεκμηριωμένες θέσεις και που σε επί μέρους στοιχεία του σήμερα, δίνουμε το στίγμα και τις προθέσεις μας.
11. Τέλος σημαντικά θέματα που απασχολούν σήμερα όλους τους εμπλεκομένους βρίσκονται σε επεξεργασία όπως :
-Η Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Κρασιού που έχουμε ήδη ανακοινώσει.
-Οι διαδικασίες σύνδεσης του Τουρισμού με τον εγχώρια παραγόμενο αγροτικό προϊόν και τρόφιμο.
-Τα ¨Κόκκινα¨ αγροτικά δάνεια
-Το Ακατάσχετο τραπεζικών λογαριασμών
-Καθώς και Λοιπά θέματα προγραμματισμού ,όπως
ο σχεδιασμός εφαρμοσμένης αγροτικής έρευνας και εκπαίδευσης και η οργάνωση και θεσμοθέτηση Τράπεζας Ενδογενούς Γενετικού Υλικού.
Και λίγα λόγια για το νέο αναθεωρημένο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Εγκρίθηκε το Δεκέμβριο του 2015 κατόπιν εντατικών και επίπονων διαβουλεύσεων με την Ε.Ε., υπηρετεί ακριβώς αυτή τη στρατηγική στόχευση, με κοινοτικούς και εθνικούς πόρους της τάξης των 6 δις €.΄
Σε μόλις 18 μήνες από την έγκρισή του νέου ΠΑΑ περισσότερα από 3 δις € δημόσια δαπάνη έχουν δεσμευθεί σε προκηρύξεις και συνεχιζόμενα έργα, δηλαδή ήδη το μισό Πρόγραμμα.
Στο σύντομο αυτό διάστημα εξασφαλίσαμε τη συγχρηματοδότηση του συνόλου των ημιτελών έργων, ιδιωτικών και δημοσίων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου από πόρους της νέας, χωρίς να επιβαρυνθούν εθνικοί πόροι και οι πληρωμές εκτελούνται κανονικά εξοφλώντας υποχρεώσεις προς του παραγωγούς που εκκρεμούσαν για πολλά χρόνια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με το παρελθόν αποτελεί στρατηγική μας επιλογή στην υλοποίηση του νέου Προγράμματος η συνεργασία μας με τις Περιφέρειες της χώρας, εκχωρώντας σε αυτές σημαντικές αρμοδιότητες αλλά και πόρους που ξεπερνούν το 37,4% των πόρων του ΠΑΑ.
Εκχωρούνται στην Περιφέρεια Κρήτης για έργα συνολικά 74,6 εκατ. €, (9,36% επί της συνολικής κατανομής, χωρίς το LEADER).
Στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020, έχουν επίσης ενταχθεί και υλοποιούνται έργα, συνολικού προϋπολογισμού 248,7 εκατ. €, εκ των οποίων έχουν ήδη πληρωθεί περί τα 105,7 εκατ. €.
ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ- ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ –ΜΕΤΡΩΝ
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΓΕΩΡΓΩΝ:
Έχουν κατανεμηθεί 24,8 εκ. Ευρώ. Υποβλήθηκαν 1766 αιτήσεις στήριξης όπου μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης επειδή το κατανεμημένο ποσό στην Περιφέρεια Κρήτης δεν επαρκεί για όλους του επιλέξιμους υποψήφιους, υπάρχουν 451 επιλαχόντες. Σήμερα, εκτιμάται ότι θα καλυφθεί περίπου το 50% στων επιλαχόντων. Γίνονται προσπάθειες για μεγαλύτερη κάλυψη. Οι ανειλημμένες υποχρεώσεις του υπομέτρου 6.1 (Νέοι Γεωργοί) στην Περιφέρεια Κρήτης αφορούν 1522 δικαιούχους και ποσό που ανέρχεται σε 8,4 εκ. ευρώ. Μέχρι σήμερα στην Περιφέρεια Κρήτης έχουν πληρωθεί 134 άτομα γιατί για τη μεγάλη πλειοψηφία των δικαιούχων εκκρεμεί η εκπαίδευσή τους η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη προγράμματος LEADER περίπου 32 εκατ. € σε 4 αναπτυξιακές εταιρείες. Σχετικά με την πορεία υλοποίησης των μικρών δημοσίων έργων, μεταφέρθηκαν στο Π.Α.Α. 2014 – 2020 ως ανειλημμένες 70 έργα με προϋπολογισμό 31 εκατ. €.