Το Ινστιτούτο Βιο-οικονομίας και Αγρο-τεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΒΟ/ΕΚΕΤΑ), συμμετείχε, σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Εταιρεία Κοζάνης Α.Ε. (ΑΝΚΟ), σε τεχνικές επισκέψεις σε επιλεγμένες αγροδιατροφικές επιχειρήσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Οι επισκέψεις έλαβαν χώρα από τη Δευτέρα 23 έως και την Πέμπτη 26 Οκτωβρίου, με τη συμμετοχή ερευνητικού προσωπικού
του ΕΚΕΤΑ και της ΑΝΚΟ (και του δικτύου Enterprise Europe, στο οποίο είναι μέλος η ΑΝΚΟ). Ο συντονισμός των επισκέψεων και η προετοιμασία των συναντήσεων, σε συνεννόηση με τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων, έγινε από τα στελέχη της ΑΝΚΟ, ενώ η επιλογή των επιχειρήσεων έγινε σε συνεργασία με το ΕΚΕΤΑ. Οι τεχνικές επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου διαπεριφερειακής συνεργασίας BRIDGES, Πρόγραμμα INTERREG EUROPE, στο οποίο συμμετέχει η ΑΝΚΟ και το ΕΚΕΤΑ, και έχει σα στόχο τη διασύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με τις επιχειρήσεις, με εξειδίκευση, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, στον
αγροδιατροφικό τομέα. Στο πλαίσιο του έργου, το ΕΚΕΤΑ συνεργάζεται στενά με την ΑΝΚΟ, ώστε να γίνει χαρτογράφηση των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και να διαμορφωθεί ένα Σχέδιο Δράσης, σύμφωνα με τα πρότυπα που έχουν οριστεί από το έργο, το οποίο θα οδηγήσει τις επιχειρήσεις και την περιφέρεια γενικότερα στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων και στη βέλτιστη
αξιοποίηση των χρηματοδοτήσεων, μέσω της εφαρμογής της Στρατηγικής Ευφυούς Εξειδίκευσης (RIS3).
Οι επιχειρήσεις που φιλοξένησαν την ομάδα των ΕΚΕΤΑ-ΑΝΚΟ, όπως προέκυψαν μετά από αυστηρή αξιολόγηση από τους δύο φορείς, είναι:
1. «ΑΡΟΣΙΣ», Επεξεργασία & τυποποίηση οσπρίων, Καστοριά
2. «KOURELLAS A.E.», Τυροκομικά-Γαλακτοκομικά προϊόντα, Γρεβενά
3. «Herbs & Oils», Αρωματικά φυτά-Αιθέρια Έλαια, Ξηρολίμνη Κοζάνης
4. «NAOUMIDIS ALL PEPPER», Μεταποίηση πιπεριάς Φλωρίνης, Φλώρινα
5. «ΚΤΗΜΑ ΑΛΦΑ», Οινοποιείο, Αμύνταιο
6. «DIOSCURIDES», Φαρμακευτικά φυτά και προϊόντα, Αναρράχη Εορδαίας
7. «ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού», Τυποποίηση Φρούτων, Βελβεντό
8. «ΑΣΟΠ Βελβεντού-Δήμητρα», Τυποποίηση Φρούτων, Βελβεντό
9. «Αμπελώνας Καμκούτη», Οινοποιείο, Βελβεντό
10. «Φάρμα Λευκάρων», Τυροκομικά-Γαλακτοκομικά προϊόντα, Λεύκαρα
11. «Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών», Προϊόντα Κρόκου, Κρόκος Κοζάνης
Οι επισκέψεις πιστοποίησαν το υψηλό δυναμικό καινοτομίας και ανάπτυξης νέων ανταγωνιστικών προϊόντων των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, την αναγκαιότητα στενής, μακροχρόνιας συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών φορέων και επιχειρήσεων, αλλά και μια σειρά από προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπισθούν, όπως:
I. Η αδυναμία πολλών επιχειρήσεων να συστήσουν τμήμα έρευνας και ανάπτυξης, το οποίο θα τους βοηθούσε στην καλύτερη αξιοποίηση των αποτελεσμάτων ερευνητικών συνεργασιών, συνεργασιών με άλλες επιχειρήσεις (κυρίως του εξωτερικού) στην κατεύθυνση της ανάπτυξης νέων καινοτόμων προϊόντων.
II. Οι δυσκολίες ομοειδών ή και συμπληρωματικών επιχειρήσεων να συνεργασθούν για την ανάπτυξη προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία για υφιστάμενες και νέες αγορές, εξαιτίας της έλλειψης κουλτούρας συνεργασίας και την απουσία εμπιστοσύνης μεταξύ τους.
III. Η απουσία εξειδικευμένου προσωπικού το οποίο να είναι σε θέση να προσαρμοσθεί στις απαιτήσεις του κλάδου αγροδιατροφής, και να συνεισφέρει στις προσπάθειες των επιχειρήσεων για εξωστρέφεια και καινοτομία.
IV. Η δυσκολία προστασίας των καινοτόμων επιχειρήσεων από στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, όπως η μη πιστοποίηση / τεκμηρίωση ισχυρισμών υγείας πολλών προϊόντων και η απουσία ιχνηλασιμότητας των συστατικών τους.
V. Η απουσία παρακολούθησης και συγκριτικής αξιολόγησης των τεχνολογιών, που εφαρμοζόμενες σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, θα προσδώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις. Στις τεχνολογίες αυτές περιλαμβάνεται και η έξυπνη γεωργία / κτηνοτροφία.
VI. Η ασυνέχεια στην συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και φορέων υποστήριξης της επιχειρηματικής δράσης, που έχει ως συνέπεια να χάνονται ευκαιρίες ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, αλλά και ολόκληρων κλάδων του αγροδιατροφικού τομέα.
Στην αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προκλήσεων το Ινστιτούτο Βιο-οικονομίας και Αγρο-τεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης μπορεί να συμβάλει και δεσμεύτηκε σχετικά. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν αναλύονται και συσχετίζονται με τις εξελίξεις στον κλάδο της αγροδιατροφής σε διεθνές επίπεδο και με τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για ενίσχυση των καινοτόμων επιχειρήσεων. Στις 21,22 και
23 Νοεμβρίου, στην συνάντηση των εταίρων του έργου BRIDGES στην Κοζάνη, θα παρουσιασθούν οι προτάσεις μας για τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν άμεσα, καθώς και ο τρόπος που αυτές θα πρέπει να υλοποιηθούν. Μέσω των καινοτόμων επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα μπορούμε να επιτύχουμε την ανάπτυξη νέων
ανταγωνιστικών –διεθνώς- προϊόντων, την πραγματική αύξηση της απασχόλησης και την ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων με απτά αποτελέσματα για την οικονομία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και της χώρας μας.
Στην τεχνική επίσκεψη, το ΙΒΟ/ΕΚΕΤΑ εκπροσώπησαν ο κος Ευάγγελος Κατσαρός και η κα
Σταυρούλα Διβανέ, Συνεργάτες ΙΒΟ/ΕΚΕΤΑ (επικοινωνία: 2421096744,
sdivane@ireteth.certh.gr)